Uitgelekt: “Omnaaien” wordt het ‘Woord van het Jaar 2022’

Icons from www.flaticon.com attributed to Smashicons and Freepik and others

“Prikspijt”, is door Van Dale verkozen tot het ‘Woord van het Jaar 2021’. Er was direct veel om te doen. Hoofdredacteuren en zelfs ministers voelden zich geroepen om er inhoudelijk op de reageren en er een eigen gespindoctorde draai aan te geven. “Spindoctoren”, heeft dat woord de prijs al eens gewonnen?

Ik kan er slechts zuur om grinniken, met een verbeten grijns. Het lukt me momenteel maar zeer moeizaam om ergens nog de humor van in te zien. Al enkele weken ben ik zuur, cynisch, zwartgallig en pessimistisch. Moe, zo voel ik me, doodmoe. Iedere dag weer en het wordt alleen maar erger. Dit gevoel en de onderliggende emoties kennen een hele lange aanloop en ik heb getracht er weerstand tegen te bieden. De omslag kwam echter op 4 december. Die dag ging er een knop om. Nu, ruim drie weken later zit ik tegen een burn-out aan en voel ik me haast depressief.

Gelukkig weet ik wat me te doen staat om mezelf weer te genezen en te helen. Dit, gedachten van me afschrijven, is onderdeel van dat proces dat wel een tijdje gaat duren. Mijn hoofd loopt over van veel teveel gedachten. Vandaag neem ik u een stukje mee en schrijf ik een inzicht van mij af dat tijdens de Kerstdagen tot mij kwam: “Omnaaien”, dát wordt het ‘Woord van het Jaar 2022’.

Wederkerig naaien

Mijn excuses, ik kan geen netter taalgebruik bedenken. Als je je laat naaien, dan is het niet vreemd dat je je na verloop van tijd genaaid voelt. Jongeren en jongvolwassenen die dachten te mogen “Dansen met Janssen” voelden zich genaaid toen bleek dat dat helemaal niet kon en dat de Rijksoverheid bij monde van de minister “ernstig de mist in” ging en zelfs de “grondwettelijke zorgplicht verzaakte”.

Wintersporters voelen zich nu, terecht, genaaid. Zij overladen de Nederlandse Ski Vereniging met “woedende en wanhopig reacties” die tekenend zijn voor de “domper” die duizenden vakantiegangers richting Oostenrijk nu voelen. Om te kunnen skiën hebben zij zich netjes dubbel laten vaccineren, vaak met tegenzin. Hen was van overheidswege immers beloofd op die manier vrij door Europa te kunnen reizen met het ‘groene vinkje’. Ook zij lieten zich naaien, want ook braaf dubbel gevaccineerd kom je nu Oostenrijk helemaal niet vrij in om lekker van je piste en après-ski te mogen genieten. Niets van dat alles.

Heb je je laten ‘prikken om vrijheden terug te krijgen’? Jammer dan, die krijg je namelijk niet. Om in Oostenrijk te mogen wintersporten, heb je als Nederlander inmiddels ook een boosterprik nodig én nog een negatieve PCR-test. Heb je dat niet, dan verandert jouw vakantie in een verplichte quarantaine. Je bent dus gewoon keihard genaaid. Nogmaals excuses, ik heb er gewoon geen andere termen voor. Het is nu eenmaal niets minder dan dat. Wederkerig naaien, met mooie beloftes. Je wilde die beloftes zo graag geloven dat je niet inzag dat je nooit terug zou gaan krijgen wat je zo graag wilde hebben nadat je het vrijwillig afstond.

Misschien is het een schrale troost, maar je bent niet alleen. Steeds meer mensen komen tot het inzicht dat ze zich langdurig hebben laten naaien. Ouders van schoolgaande kroost die dachten dat de leerachterstanden door de eerdere lockdowns wel zouden worden ingehaald. Genaaid: er wordt helemaal niets ingehaald en de achterstanden worden alleen maar groter door nog meer lockdowns. Scholieren en studenten die dachten ze met een jaar online lessen afgewisseld met mondkapjesplicht en social distancing hun offer voor de maatschappij wel hadden gebracht. Genaaid: de mondkappen moeten weer op, de lessen gaan weer online en de wachtlijsten bij de GGZ voor al die jongeren die er niet alleen fysiek maar ook mentaal aan onderdoor gaan, worden langer en langer. Zó lang dat de situatie inmiddels “onoplosbaar” is. 

Toekomstig naaien heet “omscholen”

Rondom de Kerstdagen sprak ik terloops een restauranteignaar. Ik kwam hem tegen tijdens een middagwandeling, buiten voor zijn mooie restaurant. Hij was op het terrras in de weer met een fototoestel, gekleed in zijn witte kokshemd. De sierlijk brandende terrasverwarmers stonden uitnodigend te flakkeren. Onder de grote luxe stretchtent die het terras overkapte, hingen discolampen die de tegels en de buitenbar in een kleurrijk lichtspel dompelden.

Muziek klonk er niet, het was stil. Het terras was uitgestorven, net als zijn lege parkeerterrein aan de overkant van de weg. Ik sprak de man aan.

Hij vertelde mij dat het, na bijna twee jaar van af-en-aan lockdowns en zwalkend overheidsbeleid, steeds moeilijker wordt om om nog het hoofd boven water te houden. “Het gaat ook steeds meer in je kop zitten. Ik lig steeds meer te piekeren. Ik moet keihard interen op mijn reserves. Gelukkig hebben we altijd sober geleefd en gespaard voor de toekomst. Maar dit houden we niet lang meer vol.”

Leest u dit graag? Rijksvrijheid.nl kan alleen bestaan dankzij úw donatie. Hartelijk dank.

Hij vertelde trots dat hij nu met Kerst vol in de catering is gestapt. Zijn restaurant mag niet open en is leeg, maar zijn koelkast “puilt uit” van de mooie cateringpakketten, zo zei hij. Hij verexcuseerde zich dat hij geen warme chocomelk-to-go voor me had, omdat ieder moment de eerste klanten konden arriveren om via zijn ‘walk-thru’ hun vooruitbestelde en duurbetaalde Kerstdinerpakket af te halen. “Goed vlees, met wat wild erbij, met dezelfde passie en kwaliteit samengesteld als ik anders ook zou doen.”. Ik complimenteerde hem met zijn veerkracht en positiviteit.

“Ja joh, je moet er toch wat van maken. Ik heb personeel en een gezin. Dit is wat ik doe, ik kan niks anders. Maar het gaat wel steeds meer in je kop zitten”. Ik vroeg hem hoe lang dit zo nog verder kan gaan en wat hij vond van het ééntweetje tijdens het Kamerdebat op 21 december jl. tussen Attje Kuiken, corona-woordvoerder in de Tweede Kamer namens de Partij van de Arbeid (PvdA) en minister Blok van Economische Zaken. Hoe beluisterde hij het vooruitblikken op het “omscholen” van mensen? Voelde hij zich inmiddels niet enorm genaaid? “Hoe bedoel je?”, was zijn reactie waaruit bleek dat hij het debat niet had gevolgd.

“Dat betekent waarschijnlijk dat er elk jaar een boostercampagne komt. Dat betekent dat testen voor werk of school normaal moet gaan worden. … Juist nú moeten we het momentum aangrijpen om het radicaal anders te doen.”

Attje Kuiken, woordvoerder corona Tweede Kamer, PvdA

De PvdA wil graag een speciale “minister voor corona en samenleving”, die kijkt naar de behoefte van de samenleving als geheel. “Want corona blijft de komende jaren bij ons. De besluitvorming moet overgaan naar een structurele langetermijnaanpak.”, aldus Attje Kuiken. “Dat betekent waarschijnlijk dat er elk jaar een boostercampagne komt. Dat betekent dat testen voor werk of school normaal moet gaan worden.”, zo schetste zij het dystopische ‘Nieuwe Normaal’ dat de PvdA voor zich ziet.

Kuiken vroeg zich in het debat ook af hoe het kabinet “de armoede van bijvoorbeeld kleine ondernemers gaat aanpakken” en zij sorteerde voor dat sommige beroepen overgaan in “een soort seizoenswerk” waarvoor “we mensen dan ook omscholen of daarop aanpassen”. Zelf voelt zij de pijn duidelijk niet, want ze was “ook optimistisch dat het anders kan. Het moet echter wel nu gebeuren. Juist nu moeten we het momentum aangrijpen om het radicaal anders te doen.”

Een “momentum aangrijpen om het radicaal anders te doen.”, dat zijn woorden van Attje Kuiken, lid van de Tweede Kamer namens de PvdA. Komen deze woorden u in deze context bekend voor? Waar hebben we ze eerder gehoord?

In antwoord op Kuiken stelde minister Blok even later gretig dat “je inderdaad een aantal wezenlijke vragen krijgt. Ga je misschien naar een samenleving waarin een aantal beroepen die tot op heden geen seizoenspatroon kenden dat wel gaan krijgen? Dat kunnen we niet helemaal voorspellen, maar hoe kun je je daarop prepareren?”

Een restauranteigenaar kan zich er dus maar alvast beter op instellen, want als het aan de Kamer inclusief de ‘oppositie’ én aan de minister ligt, dan is “een onderdeel daarvan, in zijn algemeenheid in deze fase omscholen. Daarom hebben we ook al eerder de instrumenten aangekondigd die we daarvoor hebben bij gemeenten en UWV voor begeleiding naar ander werk”, aldus minister Blok van Economische Zaken op 21 december vorige week.

Het Grote Naaien

Het Grote Naaien, dat is nu echt begonnen. Na bijna twee jaar offers brengen, zullen nu héél veel mensen gaan inzien dat dit helemaal geen onderdeel was van het symbiotische “sámen krijgen we corona onder controle”, maar dat het onderdeel blijkt te zijn van een parasitair “de overheid heeft jóu nu onder controle”. De slinks afgedwongen vaccinatie, samen met een QR-code als onderdeel van een ‘Bait & Hook’ tactiek richting meer overheidscontrole, dat was slechts het begin.

Een Rijksoverheid die ‘democratisch’ gaat beslissen dat ons ‘normaal’ inmiddels “seizoensgebonden” is en dat trotse vaklieden en ondernemers dus maar “omscholing” moeten gaan volgen als onderdeel van een “momentum om het radicaal anders te doen”, dát is waar we inmiddels zijn aanbeland. Omscholing tot wat dan?

“Dit is wat ik doe, dit is wat ik ben. Ik kan en wil niets anders.”, zo sprak de restauranteigenaar trots en zelfverzekerd tot mij. Even speelde ik met de gedachte hem te vragen of hij zichzelf bij Meta zag solliciteren als product manager voor de toekomstige virtuele restaurantbusiness in de ‘Metaverse’ van Mark Zuckerberg. Of als onderhoudsmonteur bij het toekomstige Facebook datacenter in Zeewolde. Ik besloot zo ver maar niet te gaan en de beste man nog iets van fijne feestdagen te gunnen…

Velen die dit al zagen aankomen, werden weggezet als ‘Wappie’ of erger. Het voordeel voor hen: zij voelen zich misschien wat minder hard genaaid. Veel méér mensen echter, zagen het níet aankomen. Onder hen veel ondernemers. Het zal me ook helemaal niets verbazen als zij deze letterlijke teksten uit het Kamerdebat van vorige week niet op deze manier willen interpreteren en het nog steeds niet willen zien. Nog niet. Cognitieve dissonantie zal voor velen nog steeds een bescherming zijn tegen dat wat uiteindelijk onvermijdelijk gaat worden: het besef dat ook zij zich kei- en keihard hebben laten naaien.

Leest u dit graag? Rijksvrijheid.nl kan alleen bestaan dankzij úw donatie. Hartelijk dank.

“Omnaaien”: Woord van het Jaar 2022

Eind 2019 hoorden we voor het eerst van het nieuwe coronavirus. In 2020 kregen wij de ‘Eerste Golf’ en gingen we in de eerste ‘intelligente lockdown’. Nu is 2021 bijna achter de rug met een handvol besmettingsgolven verder en weten we wat een ‘avondlockdown’ en een ‘harde lockdown’ zijn. Volgende week is het 2022 en komen er nog meer golven, nog meer lockdowns en nog veel meer politieke trucs uit de hoge hoed. Het schijnt dat Hugo de Jonge als minister opgevolgd gaat worden en dat zijn opvolger er pas écht goed met gestrekt been in zal gaan.

In 2022 gaan héél veel mensen inzien hoe vreselijk hard ze zich al twee jaar lang hebben laten naaien. Dat gaat pijn doen. Dat gaat heel veel psychisch leed veroorzaken bij heel veel mensen. De wachtlijsten bij de GGZ zullen dan nog niet opgelost zijn, maar juist nog vele malen langer zijn. Voor hen zal er wellicht geen diagnose van een klassieke burn-out of depressie komen omdat ze niet eens aan de beurt komen voor een diagnose binnen het geïmplodeerde zorgsysteem.

Wat doe je, als je plots inziet dat jouw wereld om je heen is ingestort en dat alles kapot of weg is? Als liefhebber van Marvel en The Avengers doemt de scene uit de film ‘Endgame’ in me op waarin een van de overlevende helden, Steve Rogers, therapie sessies aanbiedt aan mensen die proberen de draad weer op te pakken in een wereld die half vergaan is. Misschien is dat wat er straks nodig is. Misschien moeten mensen die zich al in een vroeg stadium realiseerden dat we allemaal genaaid werden waar we bij stonden hulp gaan verlenen aan mensen die daar straks pas achter gaan komen. Ik stel voor dat we dat “omnaaien” noemen en als wederkerig onderdeel toevoegen aan het woordenboek:

1) om.naai.en werkw. (naaide om, heeft omgenaaid)

Met een naad of omslag in de rondte voorzien, een zoom of omslag om iets naaien: ge moet dat hemd van onderen nog omnaaien; die rok is te lang, naai hem een eind om;

  • opnieuw en netter naaien: dat hemd is te slordig afgewerkt, ge moet het omnaaien;
  • (omnaaide, heeft omnaaid), (w. g.) aan alle kanten een naad om iets leggen: die vetergaatjes zijn alle keurig omnaaid.

2) zich (laten) omnaaien reflexief werkw.

(Zich door lotgenoten laten helpen) in het reine (te) komen met het feit dat men zich een langere periode grondig heeft laten naaien:

  • zich laten omnaaien: ge doet er goed aan zich te laten omnaaien nu ge inziet reeds twee jaren van overheidswege keihard genaaid te zijn geweest.

Omnaaien, dat wordt hét woord van 2022. Wat stuk is, moet worden gerepareerd. Omdat er echter geen reparateurs zullen zijn om te helpen, zal men zichzelf moeten leren repareren, zichzelf moeten helen. Dat zal moeilijk zijn. Het zal sommigen ook niet lukken. Er zullen mensen zijn die het niet eens willen proberen en er zullen mensen zijn die zich liever nog langer laten doornaaien. “Doornaaien”, dat is dan misschien weer een mooie voor het ‘Woord van het Jaar 2030’, want ik vermoed dat na twee jaar vakkundig naaien er wel een paar jaartjes van omnaaien nodig gaan zijn voordat de boel weer een beetje op de rails staat.

Nu ik dit zo heb opgeschreven, voel ik dat ik mezelf al een klein stukje heb omgenaaid. Dat voelt goed, maar ik ben er nog láng niet. Míjn goede voornemen voor 2022 is dus om mezelf weer volledig om te naaien. Wat is úw voornemen voor het nieuwe jaar?

Wie het weet, mag het zeggen.

PS: voordat ik dit soort teksten plaats, lees ik ze altijd nog een laatste keer hardop, liefst voor iemand anders. Het valt me op dat ik daarbij de laatste tijd een brok in mijn keel krijg en emotioneel word. Het voelt als verdriet. Misschien is het rouwverwerking en het besef dat ik iets moet loslaten dat voorgoed weg is, voordat ik mijn pad kan vervolgen naar iets nieuws.